عيد سعيد فطر؛ روزپاداش

جمعه 31 فروردين 1403

تاريخ : 1393/05/06

عيد فطر يكي از دوعيد بزرگ در سنت اسلامي است كه درباره آن، احاديث و روايات بي شمار وارد شده است. مسلمانان روزه دار كه ماه رمضان را به روزه داري به پا داشته و از خوردن و آشاميدن و بسياري از كارهاي مباح ديگر امتناع ورزيده اند، اكنون پس از گذشت ماه رمضان در نخستين روز ماه شوال اجر و پاداش خود را از خداوند مي‏طلبند، اجر و پاداشي كه خود خداوند به آنان وعده داده است.
اميرالمؤمنين عليه السلام در يكي از اعياد فطر خطبه‏اي خوانده ‏اند و در آن مؤمنان را بشارت و مبطلان را بيم داده‏ اند.
" خطب اميرالمومنين علي بن ابي طالب عليه السلام يوم الفطر فقال: ايها الناس! ان يومكم هذا يوم يثاب فيه المحسنون و يخسر فيه المبطلون وهو اشبه بيوم قيامكم، فاذكروا بخروجكم من منازلكم الي مصلاكم خروجكم من الاجداث الي ربكم واذكروا بوقوفكم في مصلاكم و وقوفكم بين يدي ربكم، واذكروا برجوعكم الي منازلكم، رجوعكم الي منازلكم في الجنه.
عبادالله! ان ادني ما للصائمين والصائمات ان يناديهم ملك في آخر يوم من شهر رمضان، ابشروا عباد الله فقد غفر لكم ما سلف من ذنوبكم فانظروا كيف تكونون فيما تستانفون." (1)
اي مردم! اين روز، روزي است كه نيكوكاران در آن پاداش مي‏گيرند و زيانكاران و تبهكاران در آن مايوس و نا اميد مي‏گردند و اين شباهتي زياد به روزقيامتتان دارد، پس با خارج شدن از منازل و رهسپار جايگاه نمازعيد شدن به ياد آوريد خروجتان از قبرها و رفتنتان را به سوي پروردگار، و با ايستادن در جايگاه نماز، به ياد آوريد ايستادن در برابر پروردگارتان را. و با بازگشت ‏به سوي منازل خود، متذكر شويد بازگشتتان را به سوي منازلتان در بهشت ‏برين. اي بندگان خدا، كمترين چيزي كه به زنان و مردان روزه ‏دار داده مي‏شود اين است كه فرشته‏اي در آخرين روز ماه رمضان به آنان ندا مي‏دهد و مي‏گويد:
«هان! بشارتتان باد، اي بندگان خدا كه گناهان گذشته ‏تان آمرزيده شد، پس به فكر آينده خويش باشيد كه چگونه بقيه ايام را بگذرانيد.»
عارف وارسته ملكي تبريزي درباره عيد فطر آورده است: «عيد فطر روزي است كه خداوند آن را از ميان ديگر روزها برگزيده است و ويژه هديه بخشيدن و جايزه دادن به بندگان خويش ساخته و آنان را اجازه داده است تا در اين روز نزد حضرت او گرد آيند و بر خوان كرم او بنشينند وادب بندگي بجاي آرند، چشم اميد به درگاه او دوزند و از خطاهاي خويش پوزش خواهند، نيازهاي خويش به نزد او آرند و آرزوهاي خويش از او خواهند و نيز آنان را وعده و مژده داده است كه هر نيازي به او آرند، برآورد و بيش از آنچه چشم دارند به آنان ببخشند و ازمهرباني و بنده ‏نوازي، بخشايش و كارسازي در حق آنان روا دارد كه گمان نيز نمي‏برند.» (2)
روز اول ماه شوال را بدين سبب عيد فطر خوانده‏اند كه در اين روز، امر امساك و صوم از خوردن و آشاميدن برداشته شده و رخصت داده شد كه مؤمنان در روزافطاركنند و روزه خود را بشكنند فطر و فطور به معناي خوردن و آشاميدن، ابتداي خوردن و آشاميدن است و نيز گفته شده است كه به معناي آغاز خوردن و آشاميدن است پس از مدتي از نخوردن و نياشاميدن. ابتداي خوردن و آشاميدن را افطار مي‏نامند و از اين رو است كه پس از اتمام روز و هنگامي كه مغرب شرعي در روزهاي ماه رمضان، شروع مي‏شود انسان افطار مي‏كند يعني اجازه خوردن پس ازامساك از خوردن به او داده مي‏شود.
عيد فطر داراي اعمال وعباداتي است كه در روايات معصومين عليهم السلام به آنها پرداخته شده و ادعيه خاصي نيزآمده است.
از سخنان معصومين عليهم السلام چنين مستفاد مي‏شود كه روزعيد فطر، روزگرفتن مزد است. و لذا دراين روز مستحب است كه انسان بسيار دعا كند و به ياد خدا باشد و روز خود را به بطالت و تنبلي نگذراند و خير دنيا و آخرت را بطلبد.
و در قنوت نماز عيد مي‏خوانيم:
«... اسئلك بحق هذا اليوم الذي جعلته للمسلمين عيدا و لمحمد صلي الله عليه وآله ذخرا و شرفا و كرامة و مزيدا ان تصلي علي محمد وآل محمد وان تدخلني في كل خيرادخلت فيه محمدا و آل محمد و ان تخرجني من كل سوء اخرجت منه محمدا و آل محمد، صلواتك عليه وعليهم اللهم اني اسالك خير ما سئلك عبادك الصالحون و اعوذ بك مما استعاذ منه عبادك المخلصون.‏»
بارالها! به حق اين روزي كه آن را براي مسلمانان عيد و براي محمد (ص) ذخيره و شرافت و كرامت و فضيلت قرار دادي از تو مي‏خواهم كه بر محمد و آل محمد درود بفرستي و مرا در هر خيري وارد كني كه محمد و آل محمد را در آن وارد كردي و ازهر سوء و بدي خارج سازي كه محمد و آل محمد را خارج ساختي، درود و صلوات تو بر او و آنها، خداوندا، ازتو مي‏طلبم آنچه بندگان شايسته‏ات از تو خواستند و به تو پناه مي‏برم از آنچه بندگان خالصت ‏به تو پناه بردند.
در صحيفه سجاديه نيز دعايي از امام سجاد(ع) به مناسبت وداع ماه مبارك رمضان و استقبال عيد سعيد فطر وارد شده است:
«اللهم صل علي محمد و آله و اجبر مصيبتنا بشهرنا و بارك لنا في يوم عيدنا و فطرنا و اجعله من خير يوم مرّ علينا، اجلبه لعفو و امحاه لذنب واغفرلنا ما خفي من ذنوبنا وما علن ... اللهم انا نتوب اليك في يوم فطرنا الذي جعلته للمؤمنين عيدا و سرورا و لاهل ملتك مجمعا و محتشدا، من كل ذنب اذنبناه او سوء اسلفناه او خاطر شرّ اضمرناه توبة من لا ينطوي علي رجوع الي.»
پروردگارا! بر محمد وآل محمد درود فرست و مصيبت ما را در اين ماه جبران كن و روز فطر را بر ما عيدي مبارك و خجسته بگردان و آن را از بهترين روزهايي قرار ده كه بر ما گذشته است كه در اين روز بيشتر ما را مورد عفو قرار دهي و گناهانمان را بشوئي و خداوندا بر ما ببخشايي آنچه در پنهان و آشكارا گناه كرده ايم ... خداوندا! دراين روزعيد فطرمان كه براي مؤمنان روزعيد و خوشحالي و براي مسلمانان روز اجتماع و گردهمائي قراردادي؛ ازهر گناهي كه مرتكب شده‏ايم و هر كار بدي كه كرده‏ايم وهر نيت ناشايسته‏اي كه در ضميرمان نقش بسته است ‏به سوي تو باز مي‏گرديم و توبه مي‏كنيم، توبه‏اي كه در آن بازگشت ‏به گناه هرگز نباشد و بازگشتي كه در آن هرگز روي آوردن به معصيت نباشد. بارالها! اين عيد را بر تمام مؤمنان مبارك گردان و در اين روز، ما را توفيق بازگشت ‏به سويت و توبه ازگناهان عطا فرما.» (3)

پي‏ نوشت‏ها:
1- محمدي ري شهري، ميزان الحكمة،ج 7، صص131 -132.
2- ميرزا جواد آقا ملكي تبريزي، المراقبات في اعمال السنه، تبريز، ص 167.
3- ماهنامه پاسدار اسلام، شماره 101، ارديبهشت ماه 1369 صص 10- 11، 50 .
و استفاده از كتاب رمضان، تجلي معبود ( ره توشه راهيان نور)، صفحه 248 .

0/5 امتياز (0)